آقايان و آزمايش جنسي


 

نويسنده:دکتر محمدرضا صفري‌نژاد، اورولوژيست




 
پاراکلينيک به معناي استفاده از روش‌هاي مختلف (روش‌هاي آزمايشگاهي، تصويربرداري و...) در تشخيص بيماري‌هاست؛ روش‌هايي که در تشخيص اختلالات جنسي اهميت قابل توجهي دارند. اين نوشته به نقش پاراکلينيک در تشخيص و درمان اختلالات جنسي مردانه مي‌پردازد.
اختلال جنسي شايع‌ترين بيماري‌ است که يک مرد را در طول زندگي مبتلا مي‌کند. از هر 3 مرد، يک نفر در طول عمرش مبتلا به نوعي از انواع اختلال جنسي خواهد شد. با اين حال، متاسفانه در دوره تحصيلات يک پزشک عمومي در کشور ما تقريبا هيچ‌گونه آموزش مدوني درباره تشخيص و درمان اختلالات جنسي مردان و زنان به دانشجويان ارائه نمي‌شود و اين موضوع سبب چند مشکل اساسي شده است:
1. خيل انبوه اين بيماران بدون تشخيص و درمان مي‌مانند و اين بيماران ممکن است تحت اقدامات پاراکلينيکي قرار گيرند که مرتبط با بيماري آنها نيست؛
2. اين بيماران ممکن است تحت درمان‌هاي غيرمرتبطي قرار گيرند که علاوه بر تحميل اثرات سوءداروها، هزينه هنگفتي را نيز به بهداشت و درمان کشور وارد مي‌کند.
3. در غياب پزشک و مراکز درماني مختص اين بيماران، متاسفانه شبکه‌هاي ماهواره‌اي و منابع اينترنتي جاي تشخيص و درمان علمي را مي‌گيرند.

قدم اول؛ شرح حال
 

هر مرد مبتلا به اختلال نعوظ براي تشخيص و درمان صحيح بايد به متخصصي در همين زمينه مراجعه کند. در بسياري از موارد، بيماران به علت ناآگاهي، مدت‌هاي مديدي بين مطب‌ها و مراکز درماني مختلف با پاکت‌هاي دارو و اقدامات پاراکلينيکي مختلف سرگردان مي‌شوند.
هر مردي که از اختلال جنسي رنج مي‌برد، بايد به‌طور دقيق تحت بررسي قرار گيرد. اولين و مهم‌ترين قدم، اخذ شرح حال توسط پزشک متخصص در زمينه مشکلات جنسي است. دربسياري از موارد بعد از صحبت با بيمار متوجه مي‌شويم که هيچ‌گونه مشکلي ندارد و صرفا انتظار نادرست او از خود يا اطلاعات نادرستي که توسط محيط اطراف در اختيارش گذاشته شده، باعث شده است که او فکر ‌کند بيمار است. در حقيقت، هر يک از انواع مختلف اختلالات جنسي در مردان، تعريف علمي خاص خودش را دارد و اگر فرد در چارچوب آن تعريف علمي نگنجد، بيمار نيست و بايد صرفا به وي اطمينان خاطر داد. بعد از اينکه مشخص شد که واقعا مردي از يک اختلال جنسي رنج مي‌برد، قدم بعدي تشخيص دقيق نوع بيماري و علت آن است تا بر اساس آنها اقدامات درماني لازم صورت گيرد.

نقش پاراکلينيک در تشخيص اختلالات جنسي
 

متاسفانه کم نيستند مواردي که فرد مبتلا به اختلال جنسي تحت آزمايش يا تصويربرداري قرار مي‌گيرد اما نيازي به آن ندارد يا برعکس، بدون اقدامات تشخيصي تحت درمان‌هاي مختلف قرار مي‌گيرد. در يک مرد مبتلا به اختلال جنسي، پزشک پس از اخذ شرح حال و معاينه بيمار تصميم مي‌گيرد که مناسب‌ترين روش پاراکلينيک جهت تاييد بيماري کدام است. منظور اين است که پزشک از اقدامات پاراکلينيک جهت تاييد تشخيص خود استفاده مي‌کند. در بسياري از موارد، همان اخذ شرح حال و معاينه بيمار، تشخيص را روشن مي‌کند و نيازي به اقدامات پاراکلينيک نيست. در خيلي از موارد، لازم است که علت ايجادکننده بيماري، برطرف شود. به عنوان نمونه، در مردي که دراثر کم‌کاري غده تيروييد يا افسردگي دچار اختلال جنسي شده است، بايد کم‌کاري تيروييد و افسردگي درمان شوند. همه اينها مستلزم دانش و آگاهي کافي از تشخيص و درمان اختلالات جنسي است. متاسفانه در حال حاضر، به علت خلأ آگاهي و اطلاع‌رساني، بعضي از شبکه‌هاي ماهواره‌اي از وجود اين بيماري شايع در مردان، نهايت سوءاستفاده را مي‌کنند. اين شبکه‌ها داروها و دستگاه‌هايي را معرفي و ادعا مي‌کنند که صددرصد و تضميني مشکل فرد را حل مي‌کنند. اين موضوع به هيچ‌وجه مبناي علمي ندارد. همان‌طور که قبلا متذکر شدم، تا بيماري تشخيص دقيق داده نشود، درمان آن امکان‌پذير نيست. ما هيچ دارو يا دستگاهي نداريم که همه انواع اختلالات جنسي را صددرصد درمان كند. به‌عنوان نمونه، درمان مردي که به علت ابتلا به بيماري ديابت دچار اختلال جنسي شده است، بسيار مشکل و در مواردي، غيرممکن است. از طرف ديگر، صرف داشتن يک بيماري مشخص، دليل بر اين نيست که مشکل فرد ناشي از آن بيماري است. به‌عنوان نمونه، يک فرد ديابتي ممکن است هم‌زمان دچار افسردگي هم شده باشد. بنابراين تشخيص دقيق و استفاده مناسب از اقدامات پاراکلينيکي، اساس برخورد صحيح با يک بيمار مبتلا به اختلال جنسي است.

روش‌هاي تشخيص اختلالات جنسي
 

گاهي رگي که به آلت تناسلي خون مي‌رساند، قطع يا مسدود مي‌شود. اين فرد هرچقدر تحت درمان‌هاي دارويي مختلف قرار گيرد، بي‌فايده خواهد بود. اگر در مرد جواني ثابت شود که رگ آلت تناسلي قطع شده است، نيازمند جراحي عروق جهت پيوند رگ خواهد بود و جهت اثبات تشخيص بايد از عروق ناحيه لگن تصويربرداري کرد. نکته مهمي که بايد متذکر شوم، اهميت خون‌رساني طبيعي به آلت تناسلي است. در يک مرد جهت عملکرد جنسي طبيعي، نه تنها بايد خون کافي به دستگاه تناسلي برسد بلکه بايد اين خون واردشده به آلت تناسلي در آن به دام بيفتد و خارج نشود. مکانيسم‌هاي بسيار پيچيده‌اي در آلت تناسلي مرد وجود دارند که خون وارد شده به آن را به دام مي‌اندازند. بعضي بيماري‌ها هستند که اين مکانيسم‌هاي طبيعي را برهم مي‌زنند و ما در اصطلاح به آن «نشت وريدي» مي‌گوييم؛ يعني خون واردشده به آلت تناسلي در آن به دام نمي‌افتد و خارج مي‌شود. اين يکي از بدترين انواع اختلال نعوظ در مردان است و درمان آن بسيار مشکل است. تشخيص اين بيماري نيازمند روش‌هاي راديولوژيک به‌خصوصي است که يکي از آنها سونوگرافي داپلر است. کم نيستند مرداني که به ما مراجعه مي‌کنند که سال‌ها مبتلا به ناتواني جنسي هستند و تحت درمان‌هاي بسيار زياد و بي‌فايده قرار گرفته‌اند. با اخذ شرح حال و معاينه دقيق اين بيماران متوجه مي‌شويم که علت ممکن است «نشت وريدي» باشد. اينجاست که انجام اقدامات پاراکلينيک مناسب به کمک پزشک و بيمار مي‌آيند و تشخيص را روشن مي‌کنند. گاهي مرداني به ما مراجعه مي‌کنند که از کاهش شديد «ميل جنسي» نسبت به گذشته شاکي هستند. متاسفانه در بسياري از موارد اين بيماران تحت درمان‌هاي دارويي اختلال نعوظ قرار مي‌گيرند که هيچ فايده‌اي نداشته و فقط عوارض دارو و هزينه آن به بيمار تحميل مي‌شود. اين‌گونه بيماران به احتمال زياد دچار کم‌کاري غدد تناسلي هستند و اينجا نيز يک آزمايش خون در تشخيص و درمان بيماري، کمک‌کننده خواهد بود.
گاهي در بعضي موارد جهت انجام اقدامات تشخيصي لازم است بيمار در مرکز پزشکي بستري شود. از جمله اينها يک تست کامپيوتري به نام ريجي‌اسكن است. در اين تست، يک الکترود حساس به آلت تناسلي بيمار متصل مي‌شود و بيمار طبق روش جاري خود مي‌خوابد. در يک مرد طبيعي در طول يک خواب شبانه 2 تا 3 بار حالت نعوظ اتفاق مي‌افتد. اين دستگاه به صورت الکترونيکي تمامي جزييات نعوظ شبانه در قسمت‌هاي مختلف آلت تناسلي را ثبت مي‌کند و اطلاعات با ارزشي از چگونگي فرآيند نعوظ در يک مرد فراهم مي‌کند. يکي ديگر از موارد بسيار مهم، جهت عملکرد طبيعي زناشويي در مرد، سالم بودن عصب‌گيري دستگاه تناسلي است.گاهي عصب‌گيري دستگاه تناسلي ممکن است مختل شده باشد. در اين موارد، جهت اثبات تشخيص بايد از تست‌هاي مخصوصي استفاده کرد؛ از جمله آنها، تست‌هايي هستند که سرعت هدايت تحريکات از طريق اعصاب را به‌صورت کمي اندازه‌گيري مي‌كنند. درصدي از بيماران مبتلا به ام‌اس دچار ناتواني جنسي در سنين پايين مي‌شوند. علت اکثر موارد در اين بيماران، تخريب پيشرونده اعصاب است که با کمک تست‌هاي عصبي مي‌توان آن را تشخيص داد. به‌طور خلاصه، امروزه علم پزشکي همراه تجهيزات پيشرفته، امکانات بسيار زيادي را براي تشخيص و درمان اختلالات جنسي فراهم کرده است. پس نتيجه مي‌گيريم که اولا مرد مبتلا به اختلال جنسي بايد به پزشک متخصص در اين زمينه مراجعه كند. ثانيا هيچ بيمار مبتلا به اختلال جنسي نبايد بدون تشخيص باشد و ثالثا درمان هر نوع اختلال جنسي پس از روشن شدن تشخيص بيماري خواهد بود.
منبع:www.salamat.com